Marek Rudnicki

Jedyny niemiecki obóz wyzwolony przez Polaków. Holiszów

Jedyny niemiecki obóz wyzwolony przez Polaków. Holiszów
Marek Rudnicki

Holiszów to niewielka, czeska miejscowość w pobliżu Pilzna. Wyzwolili go żołnierze Brygady Świętokrzyskiej dowodzonej przez płk. „Bohuna” w maju.

1945 r. brygada licząca około tysiąca żołnierzy dołączyła do wyzwalających zachodnie Czechy wojsk amerykańskich 3 Armia gen. Pattona. Razem z Amerykanami walczyli z Niemcami w rejonie Pilzna, Holysova i Vsekar. W dowód uznania za dzielność polskich żołnierzy przyznano im prawo noszenia odznak amerykańskich jednostek, z którymi współdziałali, w tym 2 Dywizji Piechoty „Indian Head”.

Niemieckie dowództwo planowało zniszczenie obozu w Holleischen (filia KL Flossenbürg) w Holiszowie k. Pilzna, gdzie przebywało około 1000 kobiet, w tym 400 Francuzek, 280 Żydówek, 167 Polek oraz Czeszki, Holenderki, Belgijki, Rumunki, Jugosłowianki i kobiety innych narodowości. Pod baraki Niemcy podłożyli już substancje łatwopalne i czekali na rozkaz podłożenia ognia. Udana akcja 5 maja 1945 r. Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych ocaliła więźniarkom życie.

Oprócz wyzwolenia tego niemieckiego obozu koncentracyjnego Brygada Świętokrzyska oswobodziła około 10 000 cudzoziemskich robotników przymusowych, których Niemcy zmuszali do pracy w przemyśle i traktowali jak niewolników. Polska brygada rozbijała także niemieckie jednostki wojskowe i likwidowała organizowane przez Niemców zasadzki na żołnierzy amerykańskich. Na przykład wzięła do niewoli sztab jednego z korpusów niemieckich, a następnie przekazać jeńców Amerykanom.

Uroczystości 72. rocznicy wyzwolenia obozu odbędą się w Holiszowie 5 maja. Przybędą nań kombatanci z Brygady Świętokrzyskiej, członkowie Związku Żołnierzy NSZ i przedstawiciele Grup Rekonstrukcji Historycznych NSZ. Rozpoczną się Mszą świętą w kościele Piotra i Pawła w Holiszowie o godz. 11. Obecni będą przedstawiciele władz Polski, Ambasady RP, Instytutu Polskiego w Pradze,Poczet Sztandarowy Wojska Polskiego i Kompania Honorowa Wojska Polskiego. Główne uroczystości odbędą się o godz. 12.30 pod tablicą, upamiętniającą wyzwolenie obozu przez Brygadę Świętokrzyską NSZ.

Nastąpi odśpiewanie dwóch hymnów narodowych, polskiego i czeskiego. Następnie zostaną wygłoszone okolicznościowe przemówienia, Apel Pamięci, salwa honorowa i nastąpi złożenie wiązanek i zapalenie zniczy. Podczas wydarzenia, jak co roku, obecne będą licznepoczty sztandarowe i Grupy Rekonstrukcji Historycznych. Po oficjalnych uroczystościach nastąpi przejście do Domu Kultury w Holiszowie, gdzie odbędą się przemówienia gospodarzy i gości oraznastąpi wręczenie okolicznościowych medali. Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych organizuje już po raz trzeci uroczystości wyzwolenia obozu. Na uroczystości przyjedzie ponad 120 osób z Polski, a udział w wydarzeniu biorą przedstawiciele władz Polski, Ambasada RP, Instytut Polski w Pradze oraz przedstawiciele władz czeskich.

Marek Rudnicki

Pro Media Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.

Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.

© 2000 - 2024 Pro Media Sp. z o.o.