Długowieczna papuga, co potrafi nieźle nawijać

Czytaj dalej
Fot. Sławomir Mielnik
Anna Grudzka

Długowieczna papuga, co potrafi nieźle nawijać

Anna Grudzka

Pod jego szaro-białymi piórkami kryje się wielki potencjał. 
Pewna badaczka stwierdziła, że mają inteligencję... pięciolatka.

Żako to geniusz w świecie papug. W porównaniu z barwnymi arami może i nie grzeszy urodą, ale posiada olbrzymi potencjał, jeśli chodzi o uczenie się - zwłaszcza odgłosów. Żako uważane są za najlepszych naśladowców mowy ludzkiej, choć mają swoich konkurentów wśród niektórych amazonek. Z tego tytułu zyskały wielkie uznanie ludzi i stały się przedmiotem badań nad inteligencją.

- Jeszcze w latach siedemdziesiątych amerykańska psycholog i behawiorystka Irene Pepperberg postanowiła zbadać, czy wydawane przez te papugi odgłosy to „paplanie” czy też można się w tym doszukać jakiegoś sensu – opowiada Piotr Domaszewski, asystent w opolskim ogrodzie zoologicznym.

W tym celu badaczka przeprowadzała trwający 30 lat eksperyment naukowy. Przedmiotem badań prowadzonych początkowo na Uniwersytecie Arizona, a później kontynuowanym na Uniwersytecie Harvarda został samiec żako, którego Pepperberg kupiła w zwykłym sklepie zoologicznym w Chicago, gdy miał 12-13 miesięcy.

Nazwała go Alex - od Avian Learning EXperiment (w wolnym tłumaczeniu: Ptasi Eksperyment Dotyczący Uczenia się). Źródła donoszą, że Alex potrafił korzystać z 300 różnego typu zwrotów, nazywał po angielsku 50 różnych obiektów, siedem kolorów, pięć kształtów i umiał liczyć do sześciu. - Papuga znała różne zwroty i sprawnie się nimi posługiwała. Np. na pożegnanie „do zobaczenia jutro”, a na przywitanie „dzień dobry”. Według doktor Irene Pepperberg, ptak potrafił przełożyć to, co postrzegał na formę zrozumiałą dla ludzi za pomocą słownictwa, które zapamiętał – opowiada Domaszewski.

Jej badania obaliły przekonanie, że papugi są zdolne jedynie do bezmyślnego powtarzania dźwięków ( są oczywiście przeciwnicy tej teorii, którzy uważają, że zachowanie papugi było efektem używania metody „kija i marchewki”).

Do jutra. Kocham cię

Eksperyment Pepperberg zakończył się 6 września 2007. Alex nagle umarł, a śmierć ulubieńca była wielkim zaskoczeniem dla właścicielki ptaka, bo papugi te żyją co najmniej 50 lat. Badaczka widziała Alexa żywego wieczorem, kiedy mówiła mu dobranoc.

- Bądź grzeczny. Do zobaczenia jutro – powiedziała, gdy jej podopieczny wskakiwał do klatki.
Alex odpowiedział: „Do jutra. Kocham cię”. W nocy zdechł.

W opolskim ogrodzie można oglądać grupę młodych żako. Ptaki te, choć hodowane w Opolu od lat, po raz pierwszy rozmnożyły się w 2015 roku. Powodem mogło być to, że pary nie dobrały się odpowiednio. Rodzicom też brakowało doświadczenia. Pierwszy pisklak wykluł się w inkubatorze. Opiekunowie zabrali jajo rodzicom z obawy, że je rozbiją, nie wiedząc, jak się nim zająć.

- Wiele osób pyta mnie, czy żako sprawdzi się w roli domowego pupila. Tak, ale nie u każdego. To ptak dla osoby, która ma dużo czasu i często przebywa w domu. Należy mu poświęcać sporo czasu i uwagi. Jeśli zostawimy tego ptaka samego w domu, najpewniej będzie bardzo cierpiał z tęsknoty za swoim opiekunem. W takim stresie może się na przykład samookaleczać wyskubując sobie pióra – mówi Piotr Domaszewski.

Żako pochodzą z Afryki. Można je spotkać w Liberii czy Kenii. Są trzy podgatunki tych papug.

Anna Grudzka

Dodaj pierwszy komentarz

Komentowanie artykułu dostępne jest tylko dla zalogowanych użytkowników, którzy mają do niego dostęp.
Zaloguj się

Pro Media Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.

Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.

© 2000 - 2023 Pro Media Sp. z o.o.